Posłuchaj
Przeczytaj
Dzień dobry. Witam po raz pierwszy albo ponownie te osoby, które już wcześniej słuchały podkastu. Ja nazywam się Przemek, a to jest kolejny odcinek Polskiego podkastu.To jest audycja dla osób, które uczą się polskiego i chcą popracować nad rozumieniem ze słuchu i nad wzbogaceniem słownictwa.
Nasi stali słuchacze zapewne zauważyli, że podkast nieco zmienił nazwę. Przedtem nazywał się Podcast polski i pierwsze słowo zapisywałem przez “c”. Obecnie to Polski podkast, pisany przez “k”. Słownik Języka Polskiego PWN dopuszcza takie spolszczenie, więc nie widzę powodu, żeby dłużej stosować oryginalną angielską pisownię.
To tyle tytułem wstępu.
Dzisiaj przygotowałem kolejny odcinek z serii Nagłówki. Zapraszam do słuchania.
Unia Europejska ma w 2024 roku uruchomić program pobierania podatku turystycznego dla obywateli krajów, które nie należą do wspólnoty.
Prześledźmy znaczenie poszczególnych słów i zwrotów. Przypominam, że tłumaczenie na angielski znajdziecie we wpisie na blogu.
Unia Europejska
ang. European UnionTo związek 27 państw europejskich, które dążą do integracji politycznej, gospodarczej i społecznej. Część z nich objęta jest tzw. strefą Schengen, co oznacza, że nie ma między nimi kontroli granicznych.
ma uruchomić
ang. is about to launchMa to trzecia osoba liczby pojedynczej czasownika “mieć”. Zwykle używamy go, jeśli chcemy wyrazić posiadanie, np. Mam ładny dom. Mam dwoje dzieci. Mam dobrą pracę.
W tym przypadku to słowo ma jednak inne znaczenie. “Mieć” w połączeniu z czasownikiem w bezokoliczniku wyraża intencję, plan, zamierzenie.
Przykłady:
- W kwietniu nasza firma ma wprowadzić na rynek nowy lek.
- O siódmej ma przyjść moja dziewczyna.
- Nie mogę dzisiaj pójść z tobą do kina, mam posprzątać mieszkanie.
- Wczoraj mieliśmy pójść na plażę, ale padał deszcz, więc zostaliśmy w domu.
uruchomić
ang. to launchCzasownik, którego używamy, gdy chcemy powiedzieć, że wprawiamy w ruch, w działanie jakieś urządzenie. Na przykład:
- Nie mogę uruchomić samochodu.
- Jutro uruchomimy nowe maszyny drukarskie.
Szersze znaczenie tego czasownika oznacza, że coś rozpoczynamy. Z takim właśnie znaczeniem mamy do czynienia w dzisiejszym nagłówku. Uruchomić program oznacza, rozpocząć realizację programu. Inne przykłady:
- W ubiegłym miesiącu rząd uruchomił interwencyjny skup zboża.
- We wrześniu władze gminy uruchomiły dwa nowe żłobki.
- Nasze uczelnia uruchomi w przyszłym roku dwa nowe kierunki studiów.
w 2024 roku
ang. in the year 2024Przyimek “w” służy tutaj wyrażeniu, że coś się wydarzy w danym czasie. Możemy go zastosować zarówno
- z dniem tygodnia, np. w piątek,
- z nazwą miesiąca, np. w marcu,
- z określeniem roku, np. w przyszłym roku, w 2024 roku.
Liczebniki w języku polskim stwarzają sporo problemów. Planuję nagrać odcinek poświęcony ich stosowaniu. Na razie zapamiętajmy, że w przypadku liczb składających się z czterech cyfr (tak jak tutaj), a nie będących okrągłym tysiącleciem (1000, 2000, 5000), dwie pierwsze cyfry stoją zawsze w mianowniku, a pozostałe dostosowują swoją formę do przypadka. Na przykład:
- Który mamy teraz rok? Dwa tysiące dwudziesty pierwszy. (mianownik)
- W którym to było roku? W dwa tysiące dwudziestym pierwszym. (miejscownik)
- Którego to było roku? Dwa tysiące dwudziestego pierwszego. (dopełniacz)
- Zarchiwizowałem już dwa poprzednie lata. A co mam zrobić z dwa tysiące dwudziestym pierwszym? (narzędnik).
pobieranie
ang. collecting, gatheringPobieranie oznacza, że coś od kogoś bierzemy, zwykle na podstawie jakichś reguł, zasad, przepisów. Można pobierać podatki, pożytki, opłaty. Przykłady:
- Park narodowy pobiera opłatę w wysokości 10 zł.
- Od niektórych towarów przewożonych przez granicę pobiera się cło.
- Za napisanie testamentu notariusz pobiera opłatę.
podatek turystyczny
ang. tourist taxPodatek to przymusowa opłata pobierana przez państwo od obywateli w celu pokrycia jego wydatków. Taka jest definicja. Jest bardzo wiele rodzajów podatku, np. podatek dochodowy, podatek od towarów i usług (w języku polskim stosujemy angielski skrót i wymawiamy go “VAT” - “wat”), podatek od nieruchomości, podatek od darowizn i wiele innych.
W naszym nagłówku jest mowa o podatku turystycznym, czyli opłacie, jaką musi zapłacić turysta. Nie jest to aż taka nowość. Podatek taki obowiązuje już np. w Tajlandii, Turcji, Bhutanie czy na Bali.
turystyczny
To przymiotnik od słowa turysta. Przykłady:- Ruch turystyczny wraca szybko do poziomu sprzed pandemii koronawirusa.
- Sezon turystyczny na Wyspach Kanaryjskich trwa cały rok.
- W Tatrach jest wiele oznakowanych szlaków turystycznych.
dla obywateli krajów
ang. for the citizens of the countriesPrzyimka “dla” używamy w wielu przypadkach, dzisiaj skupimy się na jednym. Jeśli coś jest dla jakiejś osoby, rzadziej rzeczy, to jest po to, żeby mogła ona z tego korzystać, jest przeznaczony dla niej, jakieś działanie jest prowadzone z myślą o niej. Tak właśnie jest w naszym nagłówku. Unia Europejska wprowadzi podatek dla obywateli krajów, które do niej nie należą.
Inne przykłady takiego użycia słowa “dla”:
- Kupiłem te kwiaty specjalnie dla ciebie.
- Dla ciebie zrobiłbym wszystko.
- Kina i teatry często mają zniżki dla studentów.
należą
ang. they belongCzasownik “należeć” ma bardzo dużo znaczeń. W naszym przykładzie oznacza on, że ktoś lub coś jest częścią, elementem jakieś większości, grupy, wspólnoty. Na przykład:
- Polska należy do Unii Europejskiej od 2004 roku.
- Burmistrz tej gminy nie należy do żadnej partii politycznej.
- Krzysiek należy do mniejszości etnicznej, Łemków.
wspólnota
ang. community, commonwealthWedług “Innego słownika języka polskiego PWN”, wspólnota to “grupa ludzi mających wspólne pochodzenie, tradycje, wartości itp. albo związanych wspólnymi losami, wspólnymi interesami lub wspólną własnością”. Taką właśnie wspólnotą jest Unia Europejska.
Tym słowem kończymy dzisiejszy odcinek. Na koniec przeczytam jeszcze raz cały nagłówek:
Unia Europejska ma w 2024 roku uruchomić program pobierania podatku turystycznego dla obywateli krajów, które nie należą do wspólnoty.
To tyle na dzisiaj. Daj znać, jak Ci się podobał dzisiejszy odcinek. Kliknij gwiazdkę albo łapkę w programie, którego używasz do słuchania podkastów. Ułatwi to innym znalezienie kolejnych odcinków. Prześlij link komuś kto też uczy się polskiego.
Jeśli nie chcesz przegapić żadnego odcinka, polub profil Polskiego podkastu na Facebooku. Zerknij też na Instagram. Linki znajdziesz na blogu. Na blogu znajdziesz też linki do popularnych platform, na których można nas słuchać.
Do usłyszenia!
(Fot. Suhyeon Choi - Unsplash)