Posłuchaj
Przeczytaj
Cześć. Ja nazywam się Przemek, a to jest kolejny odcinek Podcastu polskiego. To jest podcast dla osób, które uczą się polskiego i chcą popracować nad rozumieniem ze słuchu i nad wzbogaceniem słownictwa. Dla tych osób, które chcą mieć kontakt z żywym, mówionym językiem.
Dzisiaj przygotowałem kolejny odcinek z serii Nagłówki. Zapraszam do słuchania.
Wojna w Ukrainie. Powstrzymano szturmy Rosjan na Kijów. Dziś rozmowy pokojowe.
wojna
to według “Innego słownika języka polskiego”: zorganizowana walka zbrojna między państwami, narodami lub grupami społecznymi, trwająca dłuższy czas, prowadzona zwykle w celu zdobycia panowania na określonym terytorium. Po angielsku: war
W czasie, kiedy nagrywam ten podcast trwa wojna Rosji z Ukrainą. Możemy też powiedzieć wojna między Rosją a Ukrainą albo wojna rosyjsko-ukraińska. Inne przykłady:
- II wojna światowa trwała sześć lat.
- Przez kilka lat kraj ogarnięty był wojną domową.
- Niektórzy eksperci mówią, że grozi nam powrót do zimnej wojny.
- Talibowie nawołują do świętej wojny.
w Ukrainie
Ukraina to oczywiście nazwa państwa graniczącego z Polską od wschodu. Niektórzy językoznawcy za bardziej poprawną formę uważają “na Ukrainie”. Skąd ta różnica? Wynika ona z tradycji historycznej. Dlatego spotkacie się częściej ze sformułowaniem “Jadę na Ukrainę” albo “Kilka lat mieszkałem na Ukrainie”. Jest kilka państw, z nazwami których używamy zwyczajowo przyimka “na”. Oto one:
- Białoruś - jadę na Białoruś, mieszkam na Białorusi
- Litwa - jadę na Litwę, mieszkam na Litwie
- Łotwa - jadę na Łotwę, mieszkam na Łotwie
- Słowacja - jadę na Słowację, mieszkam na Słowacji
- Węgry - jadę na Węgry, mieszkam na Węgrzech
powstrzymano szturmy Rosjan
powstrzymać to: nie dopuścić kogoś do posuwania się naprzód albo sprawić, że zrezygnuje ze swoich zamiarów. Po angielsku powiemy: to stop, to deter.
Przykłady użycia:
- Jak Marek się na coś uprze, to nic go nie powstrzyma.
- Rodzice Anki chcieli ją powstrzymać przed ślubem z Adamem.
- Mieszkańcy miasta przez kilka dni próbowali powstrzymać ataki wroga, ale w końcu ulegli.
szturm - to skoncentrowany i bezpośredni atak na przeciwnika lub należące do niego miasto. Po angielsku powiemy: assault.
Przykłady:
- Grupa partyzantów przypuściła szturm na pozycje wroga.
- Szturm na miasto był bardzo zaciekły, ale udało się je obronić.
Kijów
to polska wersja nazwy stolicy Ukrainy
dziś
to krótka wersja słowa: dzisiaj
rozmowy pokojowe
Jeśli chodzi o to słowo, to w liczbie pojedynczej rozmowa oznacza dłuższą wymianę zdań między co najmniej dwiema osobami, zwłaszcza w sytuacji nieoficjalnej. Liczba mnoga to oczywiście: rozmowy.
Słowa: rozmowy używamy też na oficjalne dyskusje mające doprowadzić do załatwienia jakiejś sprawy. Tak jak w naszym przykładzie: Dziś rozmowy pokojowe. Choć nie ma tutaj czasownika, to możemy się domyślić, że chodzi o zdanie: Dziś odbędą się rozmowy pokojowe. Albo: Dziś rozpoczną się rozmowy pokojowe. Albo też: Dziś zaplanowano rozmowy pokojowe. Albo tym podobne.
pokojowe
to przymiotnik w liczbie mnogiej dla podmiotów niemęskoosobowych. Gdybyśmy mieli grupę mężczyzn, to powiedzielibyśmy: pokojowi, np. malarze pokojowi.
Formy liczby pojedynczej to:
- pokojowy: Proces pokojowy na Bliskim Wschodzie jest według wielu specjalistów niemożliwy do przeprowadzenia.
- pokojowa: Dzisiaj odbędzie się w centrum Warszawy pokojowa manifestacja nauczycieli.
- pokojowe: Mimo wielu lat spędzonych w więzieniu, Nelson Mandela przez całe życie wykazywał wobec wszystkich pokojowe nastawienie.
Tym słowem kończymy dzisiejszy odcinek. Na koniec przeczytam jeszcze raz cały nagłówek:
Wojna w Ukrainie. Powstrzymano szturmy Rosjan na Kijów. Dziś rozmowy pokojowe
To tyle na dzisiaj. Dajcie znać, jak wam się podobał dzisiejszy odcinek. Prześlijcie link komuś kto też uczy się polskiego. A jeśli nie chcecie przegapić żadnego odcinka, polubcie profil Podcastu polskiego na Facebooku. Zerknijcie też na Instagram. Linki znajdziecie na blogu.
Do usłyszenia!
(Fot. Katie Godowski z Pexels)