PP33: Jak Polacy spędzą tegoroczne wakacje?

Posłuchaj 

 

Przeczytaj

Cześć. Witam w kolejnym odcinku Podcastu polskiego - audycji dla tych wszystkich, którzy uczą się polskiego i chcą popracować nad rozumieniem ze słuchu i nad wzbogaceniem słownictwa.

Oto dzisiejszy nagłówek:

Jak Polacy spędzą tegoroczne wakacje? Oblężenie przeżywają domy na uboczu, caravaning i czarter jachtów.

Prześledźmy znaczenie kolejnych słów i sformułowań.

Jak

to przysłówek służący m.in. do zadawania pytań o to, w jaki sposób coś się dzieje, coś robimy, po angielsku powiemy how. Przykłady:

• Jak chcesz to zrobić?
• Jak sobie wyobrażasz naszą wspólną przyszłość?
• Jak spędzisz nadchodzący weekend?

Polacy 

to oczywiście nazwa mieszkańców Polski, liczba pojedyncza: Polak; gdybyśmy chcieli użyć rodzaju żeńskiego, w liczbie pojedynczej powiemy Polka, w liczbie mnogiej - Polki.

spędzą

to trzecia osoba liczby mnogiej czasownika spędzić - to spend, to pass time. Mamy tu do czynienia z formą dokonaną, bo koncentrujemy się na rezultacie. Oto, dla przypomnienia, odmiana przez wszystkie osoby:

• spędzę
• spędzisz
• spędzi
• spędzimy
• spędzicie
• spędzą

Przypomnę, że w odmianie w czasie przyszłym prostym, który stosujemy odmieniając czasowniki dokonane, nie ma rozróżnienia na rodzaje, jest jedna forma dla wszystkich rodzajów.

Oto inne przykłady użycia tego czasownika:

• Nie wiem jeszcze, jak spędzę tegoroczny urlop.
• Spędziłem w tym domu bardzo szczęśliwe dzieciństwo.
• Marek spędził wiele tygodni, przygotowując się do egzaminów.

tegoroczne 

to przymiotnik utworzony od sformułowania ten rok, używamy go chcąc podkreślić, że coś dotyczy albo wydarzy się w tym roku, po angielsku powiemy zatem this year's - this year’s holiday. Jako przymiotnik słowo to odmienia się przez rodzaj i liczbę. Popatrzmy na przykłady:

• Tegoroczny sezon turystyczny będzie inny niż dotychczasowe. (rodzaj męski)
• Tegoroczna susza spowoduje podwyżki cen warzyw. (rodzaj żeński)
• Tegoroczne lato będzie bardzo upalne. (rodzaj nijaki)
• Tegoroczni maturzyści zdawali tylko egzaminy pisemne. (liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy)
• Tegoroczne zbiory będą niższe o jedną trzecią niż ubiegłoroczne. (liczba mnoga, rodzaj niemęskoosobowy)

wakacje

to po angielsku holiday, w języku polskim używamy tego słowa albo w znaczeniu ogólnym, np.

• Kiedy jedziesz na wakacje?
• Ostatnie wakacje spędziłem w Turcji.

albo, jeśli mówimy o szkole, mamy na myśli wakacje letnie - summer holiday, np.

• W tym roku wakacje zaczynają się 29 czerwca.

Jeśli uczniowie mają przerwę w nauce np. w grudniu, mówimy ferie zimowe albo ferie świąteczne, jeśli w marcu - ferie wiosenne albo ferie świąteczne. Nie używamy w tym przypadku słowa wakacje.

oblężenie przeżywają domy...

oblężenie to po angielsku siege, tutaj oczywiście słowo to jest użyte w znaczeniu przenośnym (figuratively)

Zwracam uwagę, że mamy w tym zdaniu inwersję podmiotu z orzeczeniem. W języku polskim konstrukcja zdania jest dość elastyczna. Zdanie to należy rozumieć jako domy przeżywają oblężenie.

Inne przykłady użycia słowa oblężenie:

• Po 53 dniach oblężenia Turcy zdobyli Konstantynopol.
• Oblężenie Stalingradu przez armię niemiecką trwało 900 dni.

przeżywają

to forma trzeciej osoby liczby mnogiej czasownika niedokonanego przeżywać. Forma dokonana to: przeżyć. Ma ono sporo znaczeń. Oto niektóre z nich według Słownika Języka Polskiego PWN:

• przetrzymać jakieś wydarzenia, wypadki, nie stracić życia, znaleźć w sobie siły do zniesienia czegoś - po angielsku zazwyczaj: to survive, to go through;
• doznać silnych emocji w związku z czymś, żywo zareagować na coś; przejąć się czymś, co powstało w świadomości, w wyobraźni - po angielsku: to experience;
• przebyć, przetrwać jakiś czas - po angielsku: to go through;
• zostać przy życiu dłużej od kogoś - po angielsku: to outlive someone, to live longer than someone
• znaleźć się w jakimś stanie, doświadczyć czegoś - po angielsku: to experience.

W naszym zdaniu mamy do czynienia z tym ostatnim znaczeniem. 

Oto przykłady użycia czasownika przeżywać w różnych znaczeniach:

• Anka bardzo przeżywa rozstanie z Andrzejem.
• Marta przeżyła wypadek, ale cała jej rodzina zginęła.
• Cała nasza rodzina przeżywa teraz trudne dni, od kiedy firma ogłosiła upadłość.

domy na uboczu

domy 

to oczywiście liczba mnoga od dom, czyli house, home

na uboczu

to sformułowanie można przetłumaczyć na angielski jako isolated, secluded, on the outskirts, on the outside

Przykłady użycia:

• W szkole Krzysiek zawsze trzymał się na uboczu, nie miał kolegów.
• Nowy dom Antka i Moniki leży trochę na uboczu, ale za to mają blisko piękny las.

caravaning

tego słowa chyba tłumaczyć nie trzeba, ma to samo znaczenie jak po angielsku, z którego weszło do polszczyzny

czarter jachtów

czarter

to słowo weszło do polskiego z języka angielskiego

Warto tutaj zauważyć, że zarówno caravaning jak i charter można zapisywać w ich angielskiej formie, jak też w pisowni spolszczonej, a zatem karawaning przez k i czarter przez cz. W naszym tytule, zaczerpniętym ze strony tok.fm jest niekonsekwencja, ponieważ caravaning jest zapisany w wersji oryginalnej angielskiej, a czarter - spolszczonej.

jachtów

jacht to po angielsku yacht, w naszym tytule mamy liczbę mnogą jachty, użytą w dopełniaczu (Genitive), ponieważ mówimy o czarterze jachtów - charter of the yachts. Oto kolejne przykłady:

• Regaty o Puchar Ameryki to jedne z największych regat jachtów pełnomorskich na świecie.
• Janek marzył o własnym jachcie. Kupił go kiedy zarobił pierwszy milion.

To było ostatnie słowo na dzisiaj. Na koniec jeszcze raz posłuchajmy całej informacji:

Jak Polacy spędzą tegoroczne wakacje? Oblężenie przeżywają domy na uboczu, caravaning i czarter jachtów.

Przypominam, że wszystkie odcinki łącznie z transkrypcją znajdziecie na moim blogu Podcastpolski.pl 

Dziękuję za uwagę. Do usłyszenia.

Photo: Natalya Zaritskaya (Unsplash)