Oto dzisiejszy nagłówek:
Helsinki ogłaszają konkurs: milion euro za nowy system ogrzewania.
Kliknij, żeby posłuchać.
Prześledźmy znaczenie kolejnych słów i zdań.
Helsinki
stolica Finlandii. Uwaga w języku polskim jest to rzeczownik w liczbie mnogiej, w rodzaju niemęskoosobowym. Warto zauważyć, że nazwy państw czy miast mogą być w liczbie pojedynczej zarówno rodzaju męskiego, żeńskiego, jak i nijakiego. W liczbie mnogiej występują jedynie w rodzaju niemęskoosobowym. Jak to wygląda w praktyce.
- Paryż, Nowy Jork, Waszyngton, Londyn, Rzym, Pakistan, Izrael, Oman są rodzaju męskiego.
- Warszawa, Canberra, Lizbona, Wenecja, Barcelona, Francja, Etiopia są rodzaju żeńskiego.
- Tokio, Sydney, Melbourne, Haiti, Lesotho, Mali są rodzaju nijakiego.
- Saloniki, Stany Zjednoczone, Czechy występują w liczbie mnogiej.
ogłaszają
ogłaszać - po angielsku “to announce”; tutaj ten czasownik ma aspekt niedokonany i jest użyty w trzeciej osobie liczby mnogiej w czasie teraźniejszym - “they announce”. Aspekt dokonany to “ogłosić”. Inne przykłady użycia:
Firma X ogłosiła, że w przyszłym roku otworzy nowy zakład w Japonii.
Firma Y często ogłasza się w prasie.
Odchodzący prezes ogłosi jutro nazwisko swojego następcy.
Ogłaszam was mężem i żoną. - Uwaga, tłumaczenie na angielski tego sakramentalnego zwrotu to “I pronounce you husband and wife”.
konkurs
po angielsku “competition, contest”. Słowo to ma w języku polskim dwa znaczenia. Podaję je za Słownikiem Języka Polskiego PWN.
-impreza, przedsięwzięcie dające możność wyboru najlepszych wykonawców, autorów prac itp.
-postępowanie mające na celu wybranie najlepszego kandydata na jakieś stanowisko
I tak mówimy np. o konkursie piękności, konkursie na najlepszą piosenkę, ale też o konkursie na stanowisko asystentki prezesa.
Oto przykłady użycia:
W konkursie piękności wystąpiło 12 dziewczyn.
Marta wysłała swój wiersz na konkurs poetycki.
Dzisiaj wieczorem będzie transmisja na żywo skoków narciarskich w ramach Pucharu Świata.
Reprezentant Polski wygrał ponownie w konkursie skoków.
Na konkurs na stanowisko dyrektora nowego oddziału zgłosiły się trzy osoby.
milion euro
pierwszy człon to liczebnik milion, chyba nie muszę podawać angielskiego tłumaczenia, bo jest oczywiste. Warto zwrócić uwagę, że zachowuje się on jak rzeczownik i tak jest odmieniany. Na przykład:
Witold zarobił w tym roku swój pierwszy milion na giełdzie.
Na rynek trafiły dwa miliony opakowań naszego nowego produktu.
Transmisję Super Bowl obejrzało w tym roku 102 miliony widzów.
euro
to oczywiście nazwa waluty wprowadzonej w 19 krajach Unii Europejskiej; w języku polskim słowo to jest nieodmienne
Mam dwa euro.
Nie mam przy sobie euro.
Wynajem samochodu kosztował mnie 50 euro.
za
ten przyimek może mieć wiele znaczeń, w naszym przykładzie ma znaczenie “for”. Mamy tutaj sformułowanie milion euro za co? - za nowy system ogrzewania - “million euros for a new heating system”. Inne przykłady użycia “za” w tym znaczeniu:
Anka dostała nagrodę za najlepszy placek w konkursie na wypieki z owocami.
Witold dostał nagrodę za bardzo dobre wyniki w nauce.
Andrzej Wajda dostał Oscara za całokształt twórczości.
nowy
po angielsku “new”. Przykłady:
Wczoraj kupiłem nowy samochód.
Ta nowa sukienka Anki jest naprawdę śliczna.
W przyszłym tygodniu przeprowadzamy się do nowego domu.
system ogrzewania
system - to po angielsku “system” natomiast “ogrzewanie” oznacza “heating”.
Co do systemu, to może być na przykład:
system polityczny - political system
system operacyjny - operating system
system ogrzewania, system chłodzenia - heating system, cooling system
system abonamentowy - subscription system
A oto przykłady użycia słowa ogrzewanie:
Dzisiaj jest bardzo ciepło, można wyłączyć ogrzewanie.
Ogrzewanie to spora część czynszu za mieszkanie.
Coraz większą popularnością cieszy się ogrzewanie podłogowe.
Na koniec jeszcze raz posłuchajmy całej informacji:
Helsinki ogłaszają konkurs: milion euro za nowy system ogrzewania.
Dajcie znać w komentarzach: co wam się podoba, a co nie, w tym podcaście. Komentarze pomogą mi pracować nad jego zawartością i jakością. Możecie też zaproponować temat na kolejny odcinek.
Na koniec dodatkowa informacja dla osób, które są zainteresowane lekcjami lub konwersacjami. Można mnie znaleźć na Italki - platformie ułatwiającej kontakt uczniów z nauczycielami, a także skupiającej osoby zainteresowane wymianą językową. Szukajcie imienia Przemek wśród nauczycieli języka polskiego.
Dziękuję za uwagę. Do usłyszenia.
Photo: Michael Shannon (Unsplash)