Hello and welcome to another episode of Podcast polski. For those who are listening us for the first time, just a quick note. Episodes marked as “nagłówki” contain short headlines with explanation of the words used in them with additional examples.
Here’s today’s headline:
Mieszkańcy Kazimierza i okolic ul. Starowiślnej mają dosyć hałasu z klubów i knajp z wódką i zakąską za 4-8 zł, smrodu zapiekanek i ryku silników luksusowych bryk "gości spoza Krakowa" pod swoimi oknami…
mieszkańcy
liczba pojedyncza mieszkaniec - po angielsku: inhabitant, resident
osoba, która mieszka w danym budynku, miejscu, mieście czy regionie, przykłady
Kraków liczy ponad osiemset tysięcy mieszkańców.
Mieszkańcy naszego budynku to przeważnie ludzie młodzi.
Mieszkańcy tego regionu nazywani są góralami.
Jeśli chcemy powiedzieć o osobach zamieszkujący dany kraj, państwo używamy raczej słowa ludność - po angielsku population, np.
Ludność Polski liczy około 38 milionów.
Zapytamy np. Ile ludności ma Meksyk? Rzadziej Ilu mieszkańców ma Meksyk? - choć jest to zdanie poprawne gramatycznie.
Kazimierz
to nazwa dzielnicy w Krakowie. Kraków to jedno z największych miast Polski.
okolice
- surroundings
liczba pojedyncza: okolica. można to słowo przetłumaczyć na angielski jako: area, surroundings, neighborhood.
W wielu przypadkach można użyć zarówno liczby pojedynczej jak i mnogiej bez zmiany znaczenia, np.
Ta okolica jest piękna.
Te okolice są piękne.
Mieszkam w okolicy ulicy Chopina.
Mieszkam w okolicach ulicy Chopina.
Podziwiam piękno tej okolicy.
Podziwiam piękno tych okolic.
mają
- bezokolicznik, czyli infinitive: mieć - to have, to possess; tutaj w trzeciej osobie liczby mnogiej, w czasie teraźniejszym. Dla przypomnienia cała odmiana w czasie teraźniejszym
ja mam
ty masz
on / ona / ono ma
my mamy
wy macie
oni / one mają
mieć dosyć
dosyć albo dość - po angielsku enough
czyli mieć dosyć, to: to have enough - to sformułowanie ma dwa znaczenia, mieć dosyć, czyli wystarczająco - to have enough, to have sufficient amount of something, albo mieć po dziurki w nosie, być nasyconym np. po jedzeniu, po angielsku powiemy: to be fed up with, to be full after having eaten something, to be satisfied with something
Przykłady:
Mam Ciebie dość.
Mam dość twojego zachowania.
Ćwiczyłem dzisiaj przez dwie godziny. Mam już dość.
Już dosyć! Albo Już dość! - mówimy do kogoś, kiedy chcemy powiedzieć, żeby przestał coś robić, albo, żeby wyrazić swoje poirytowanie. Po angielsku powiedzielibyśmy: enough! or Enough is enough!
hałas
po angielsku: noise
Przykłady:
Sąsiedzi skarżą się na hałas.
Co to za hałas?
O co tyle hałasu?!
Tyle hałasu o nic.
Ten hałas jest nie do zniesienia.
klub
club po angielsku
To lokal, gdzie ludzie spotykają się dla rozrywki lub uprawiania sportu. W tym przypadku mówimy najczęściej o klubie nocnym, albo o klubie sportowym.
To także grupa, stowarzyszenie osób mający ten sam zawód, zainteresowania, hobby
w parlamencie to grupa posłów z tego samego ugrupowania.
Przykłady:
Co sobotę Marek chodzi z kumplami do klubu nocnego.
Krzysiek gra w piłkę nożną w jednym z krakowskich klubów sportowych.
Jaki klub reprezentujesz?
Anka zapisała się do klubu filmowego.
Posłowie zrzeszeni w klubie zielonych wstrzymali się od głosowania tej ustawy.
knajpa
- po angielsku: pub, pothouse, taproom
To słowo z języka potocznego, zwykle ma znaczenie pejoratywne na określenie podrzędnej restauracji albo baru, ale nie zawsze. Jeśli powiemy:
Poznaliśmy się w knajpie, to zdanie nie ma zabarwienia negatywnego - oznacza tylko, że poznaliśmy się w lokalu, gdzie można zamówić zarówno kawę, colę, piwo czy mocniejszy alkohol. To może być kawiarnia, ale też pub
W tej okolicy jest pełno knajp. - to raczej nie oceniamy, czy są dobre czy złe.
wódka
- po angielsku vodka, mocny napój alkoholowy
Nie lubię wódki, wolę wino.
Aneta woli wódki smakowe od czystej.
zakąska
- appetizer, refreshment
Dzisiaj już nie tego słowa tak często jak kiedyś, dzisiaj wolimy mówić starter, przystawka, coś do przegryzienia.
Kiedyś mówiło się, że do wódki musi być zakąska.
Marta przygotowała na wczorajsze spotkanie smaczne zakąski.
smród
- stench, stink
Nie mogę już wąchać tego smrodu.
Z płonącego auta wydobywał się straszny smród.
Co to za smród?!
zapiekanka
- casserole
ale w tym tekście mowa o zapiekankach przygotowanych na długich bułkach, prepared on a long bread roll halves
Tutaj można kupić pyszne zapiekanki.
Poproszę zapiekankę z salami i serem.
Tutaj wypada wyjaśnić, że na krakowskim Kazimierzu jest tzw. okrąglak (round building), gdzie jest ponad 20 okienek, które sprzedają pyszne zapiekanki. Są one słynne na całe miasto. Jeśli kiedyś będziecie mieli okazję być w Krakowie, na Kazimierzu, to koniecznie wpadnijcie na zapiekankę z okrąglaka.
ryk silników
- roar of engines
ryk
- to po angielsku roar
silnik
- engine, motor, w tym przykładzie chodzi o silnik, a właściwie silniki samochodów
luksusowy
- luxury, luxurious
W mowie potocznej rzadko używamy tego słowa, częściej usłyszymy czy zobaczymy je w ofertach, reklamach, promocjach czy nazwach jakichś produktów; jeśli chcemy określić, że coś jest luksusowe, to raczej użyjemy słowa drogi
może być np. luksusowy jacht, luksusowe wakacje, luksusowy hotel, ale też luksusowa czekolada
bryka
po angielsku dosłownie: cart; cart literally translated into English, ale w tym przypadku to bardzo kolokwialne określenie samochodu, jeśli chcemy podkreślić, że jest drogi, ładny, luksusowy
Widziałeś, jaką Robert ma brykę?!
Pod ten klub podjeżdżają same drogi bryki.
goście spoza Krakowa
goście,
liczba pojedyncza gość: po angielsku: visitor.
Dzisiaj będziemy mieć gości.
Nie mogę się dzisiaj z Tobą spotkać, bo mam gości.
Potocznie słowo gość jest używane w znaczeniu “bloke”, “dude”.
Znasz tego gościa?
Tomek to w sumie fajny gość.
spoza
- from outside
ten przyimek rządzi dopełniaczem
To ludzie spoza Krakowa.
To przedszkole nie przyjmuje dzieci spoza naszej gminy.
Słońce wyszło zza chmur.
Czy udało Ci się znaleźć kogoś spoza naszej klasy, kto chciałby pojechać z nami na wycieczkę?
pod swoimi oknami
pod
- under
ten przyimek rządzi narzędnikiem (instrumental) albo biernikiem (accusative), w zależności od tego, czy chcemy wyrazić umiejscowienie rzeczy, czy ruch. Jeśli mówimy o czymś statycznym, że coś znajduje się, coś jest gdzieś, używamy narzędnika
np. tak jak w naszym zdaniu: pod oknami
Inne przykłady
Kot schował się pod stołem.
Widziałeś mój zeszyt? Tak, jest pod książkami.
Regał ugina się pod książkami.
swoimi
- to też liczba mnoga w narzędniku, mianownik “swoje”, liczba pojedyncza: swój (rodzaj męski), swoja (rodzaj żeński), swoje (rodzaj nijaki). Tak, tak, zaimki dzierżawcze (possessive pronouns) mają w języku polskim ma trzy rodzaje w liczbie pojedynczej. W liczbie mnogiej na szczęście tylko jeden.
Przy tłumaczeniu na angielski dosłownie powiedzielibyśmy “his, her” w znaczeniu “his own”, “her own”, nie “his, somebody else’s”. To konkretne zdanie brzmiałoby “under their windows”. W języku polskim zaimki dzierżawcze używamy inaczej niż w angielskim. Tematowi temu poświęcę inny odcinek Podcasta.
Przykłady:
Marek sprzedał wczoraj swój samochód.
Nie obchodzi mnie co robisz ze swoimi pieniędzmi.
Jarek założył swój biznes.
A tak przy okazji słowa swój, dodatkowe wyrażenie:
Wszystko w swoim czasie.
Po angielsku powiemy “Everything in due time”.
oknami
- mianownik: okna, to liczba mnoga od okno: po angielsku “window”
tutaj w narzędniku (instrumental), jak przed chwilą powiedzieliśmy sobie, przyimek pod rządzi narzędnikiem
w liczbie pojedynczej powiedzielibyśmy “pod oknem”
Inny przykłady z użyciem słowa okno
Dzisiaj jest ładna pogoda, chyba umyję okna.
Agnieszka stała w oknie i patrzyła na odchodzącego Wojtka.
Była późna noc. Tylko w jednym oknie świeciło się światło.
And to wrap up, once again listen to the whole headline:
Mieszkańcy Kazimierza i okolic ul. Starowiślnej mają dosyć hałasu z klubów i knajp z wódką i zakąską za 4-8 zł, smrodu zapiekanek i ryku silników luksusowych bryk "gości spoza Krakowa" pod swoimi oknami…
That was all in today’s episode. I hope you liked it. Please listen to it several times to memorize the vocabulary. And try to built your own sentences.
Starting this week the Podcast is available not only on Anchor and Spotify, but also on Apple Music and Overcast. You will find all the links on Anchor page of the Podcast and also on my blog Podcastpolski.blogspot.com and a Facebook page “Podcast polski”. Subscribe or follow not to miss new episodes.
Thank you for listening. Dziękuję za uwagę. Do usłyszenia.