Oto drugi odcinek Podcasta zatytułowany: Czy ósmy września jest niedzielą handlową
Poniżej pełny tekst:
Ósmy września nie jest niedzielą handlową. To druga niedziela w tym miesiącu, a ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta mówi, że niedziele handlowe w 2019 roku wypadają tylko w ostatnią niedzielę każdego miesiąca (z wyjątkiem kwietnia i grudnia).
niedziela - ostatni, siódmy, dzień tygodnia. Sunday in English
Jeśli chcemy powiedzieć, że coś się odbyło w danym dniu, używamy biernika (accusative in English), czyli: w niedzielę, w poniedziałek, w środę, w sobotę.
Uwaga co do wymowy: chociaż końcówki: środę, sobotę, niedzielę - piszemy przez “ę”, to takie “e” z ogonkiem u dołu, to czytamy jak “e”. w środe, w sobote, w niedziele.
wrzesień - dziewiąty miesiąc roku, September in English. Czy zauważyliście, że raz przeczytałem “ósmego września”, a raz “ósmy września”. Już wyjaśniam.
Kiedy podajemy datę jako taką, używamy mianownika, mówimy np. ‘niedziela, ósmy września’, ale jeśli chcemy tego sformułowania użyć jako przysłówka czasu, time adverbial in English, używamy dopełniacza (genitive in English), np.
Dzisiaj jest niedziela, ósmy września. Ale ‘to miało miejsce w niedzielę ósmego września’. Jest tak dlatego, że w obu tych zdaniach jest ukryte słowo “dzień”. I tak: dzisiaj jest niedziela - ósmy (dzień) września.
Ale “w niedzielę ósmego (dnia) września. A zatem liczebnik osiem musi wystąpić w odpowiednim przypadku, tutaj akurat w dopełniaczu.
w tym miesiącu - ten miesiąc - in English: this month, ale kiedy: w tym miesiącu; używamy miejscownika (locative), podobnie będzie w przypadku określeń: tydzień i rok. W tym tygodniu, w tym roku.
ustawa - act in English, to akt prawny, powszechnie obowiązujący, uchwalany przez najwyższe organy państwowe, wyposażone we władzę ustawodawczą.
Przykłady użycia
Ustawę można uchwalić (to adopt), odrzucić (to reject), podpisać (to sign). Na przykład:
Sejm uchwalił dzisiaj ustawę o ograniczeniu handlu w niedzielę.
Posłowie przyjęli poprawki do ustawy.
Prezydent nie podpisał ustawy o związkach zawodowych.
ograniczenie handlu
ograniczenie - restriction, limitation
pochodzi od czasownika ograniczyć, ograniczać: to limit, to restrict. Podobne znaczenie ma czasownik zmniejszyć, zmniejszać: to decrease
a zatem
Rząd ograniczył w budżecie fundusze na edukację.
Państwa totalitarne zwykle ograniczają prawa człowieka.
Nasza firma musiała ograniczyć produkcję, a co za tym idzie musiała też ograniczyć zatrudnienie.
W ślad za ograniczeniem produkcji idzie zwykle ograniczenie zatrudnienia.
handel - trade, commerce in English, także: commercial activity
handel może być np. wymienny, kiedy wymieniamy jeden przedmiot za drugi - tak było np. do czasu wynalezienia pieniądza
handel zagraniczny - kiedy kupujemy coś za granicą lub sprzedajemy za granicę
handel detaliczny (retail) odbywa się sklepie, można kupić jednostkowe towary
handel hurtowy (wholesale) - kiedy kupujemy duże ilości danego towaru, zwykle odbywa się między firmami
handlowy - to przymiotnik (adjective) - commercial in English
tutaj mamy przykład w postaci: niedziela handlowa, na angielski tłumaczymy to jako shopping Sunday
sklep, liczba mnoga: sklepy: shop, store in English
Sklep spożywczy - grocery store
sklep odzieżowy - clothing store
sklep z zabawkami - toy store
nie zawsze musi wystąpić słowo “sklep”, np. sklep z książkami to raczej księgarnia - bookstore
kwiaty kupujemy w kwiaciarni - flower store
niekiedy można usłyszeć sklepik, czyli zdrobnienie od sklep. nazywamy tak zwłaszcza mały sklep osiedlowy, czyli po angielsku: convenience store lub corner store
może też być sklepik szkolny, czyli school store
otwarty - to przymiotnik, czyli adjective: open in English.
Sklep jest otwarty od dziesiątej do osiemnastej.
Kwiaciarnia jest dzisiaj otwarta.
Kiedy wróciłem do domu, zastałem otwarte drzwi.
Ta butelka była już otwarta, kiedy ją brałem z lodówki.
Lubię przebywać na otwartej przestrzeni.
Używamy tego przymiotnika również w znaczeniu abstrakcyjnym, np.
Sprawa pozostaje otwarta. The case remains open.
On jest bardzo otwartym człowiekiem.
Przeciwieństwem przymiotnika otwarty jest “zamknięty”, a zatem
Kwiaciarnia jest dzisiaj zamknięta.
Kiedy wróciłem do domu, zastałem zamknięte drzwi.
Sprawa została zamknięta.
z wyjątkiem -except for in English; można użyć synonimu: oprócz; rządzi dopełniaczem (genitive)
Przykłady
Wszyscy już przyszli, z wyjątkiem Maćka / oprócz Maćka.
Zrobiłem wszystkie ćwiczenia, z wyjątkiem piątego / oprócz piątego.
Przedszkole działa przez cały tydzień, z wyjątkiem niedzieli / oprócz niedzieli.
Kupiłem wszystko, o co prosiłaś, z wyjątkiem mleka / oprócz mleka.
Na koniec jeszcze raz cały tekst:
Czy w niedzielę 8 września sklepy będą otwarte?
ósmy września nie jest niedzielą handlową. To druga niedziela w tym miesiącu, a ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta mówi, że niedziele handlowe w 2019 roku wypadają tylko w ostatnią niedzielę każdego miesiąca (z wyjątkiem kwietnia i grudnia).
To wszystko w dzisiejszym odcinku. Dziękuję za uwagę. To był Podcast polski. Zapisz w ulubionych. Do usłyszenia.